Oudshoornse kerk -Hervormde kerk-
Adres: Oudshoornseweg 90
Bouwer:  Hendrikus Hermanus Hess
Bouwjaar: 1783
orgel Oudshoornse kerk, Hess-orgel, Hendrikus Hermanus Hess,
Geschiedenis
1660 Cornelis de Vlaming van Oudtshoorn (ambachtsheer van de Heerlijkheid van Oudshoorn en burgemeester van Amsterdam) verzoekt de Staten van Holland toestemming om het dorp Oudshoorn kerkelijk af te scheiden. Een jaar later wordt dit verzoek gehonoreerd.
1663 Op 18 juni wordt de eerst steen gelegd door Dirk de Vlaming, de broer van de ambachtsheer Cornelis. Het is bouwmeester Daniël Stalpaert die de kerk van Oudshoorn bouwt. 
1665 Op 18 oktober wordt de kerk ingewijd. 
1783 Hendrikus Hermanus Hess (Gouda) levert een twee-klaviers orgel, zonder pedaal*, dat zestien registers telt. Het pedaalklavier zal zo'n honderd jaar later worden toegevoegd. Cornelis Spruytenburg, timmerman en kerkmeester te Oudshoorn, vervaardigt de orgeltribune. Het aan de orgelkas aanwezige snijwerk wordt aangebracht door Johannes Schaddé (Leiden). 
1805 Johan Pieter Schmidt (Gouda), leerling en later compagnon van Hendrikus Hermanus Hess (1735-1794), voert reparatiewerkzaamheden uit.
1825 Abraham Meere (Utrecht) verricht uitgebreide herstelwerkzaamheden en meldt dat het orgel 'na de tegenwoordige nieuw stemming zuiver Harmonisch’ is gestemd. 
1849 Hinderk Berends Lohman en Gerhard Willem Lohman maken het orgel schoon.
1857 Het orgel wordt opnieuw geschilderd.
1867 De gebroeders Knipscheer (Amsterdam) voeren uitgebreide werkzaamheden uit waarbij verschillende registers worden vervangen en gewijzigd. Zo wordt de Flageolet 1' vervangen door een Fluit 4', de Prestant 2' vervangen door een Woudfluit 2' en moeten de registers Sesquialter en Carillon plaats maken voor een Viola di Gamba 8’. De blaasbalgen worden vervangen ‘door een windtoestel met 2 pompen en een reservoir’. 
1898 De firma Bätz-Witte (Utrecht) repareert de windvoorziening.
1912  De firma Gabry (Gouda) werkt aan het orgel. Vermoedelijk is op dit moment de Vox Humana 8’ aangebracht. Gabry plaatst het bovenwerk in een zwelkast en vervangt daar de Quintfluit door een Vox Celeste 8’. 
1914 De firma Gabry brengt nieuwe registerknoppen aan.
ca. 1920 Aanleg van elektrische windvoorziening.
1928 De firma Van Dam verricht herstelwerkzaamheden. 
1937 De firma Gabry plaatst een nieuwe tremulant.
1973 De Kerkvoogdij staat op het punt om de firma Jac. van der Linden & Co (Leiderdorp), onder advies van Adriaan Blankenstein, opdracht te geven tot een grote onderhoudsbeurt. 
1976 De firma Flentrop (Zaandam) voert onder adviseurschap van Willem Hülsmann en Onno Wiersma (Rijksadviseur voor orgels) een algehele restauratie uit. Bij deze gelegenheid wordt het orgel, mede op aandringen van organist Eltjo Bos (1922-1996), van een zelfstandig pedaal voorzien.
1979-1981 Het kerkgebouw wordt grondig gerestaureerd.
1983 Op 18 maart wordt door Prinses Juliana het kerkgebouw heropend.
1994 De firma Flentrop voert herstelwerk uit aan windvoorziening en mechaniek.
1995 De firma Flentrop voert herstel uit aan enkele doorgezakte pijpvoeten van de pedaal-prestant. 
1999 Orgelmaker Henk van Eeken (Herwijnen) voert groot onderhoud uit waarbij onder meer de pijproosters van het hoofdwerk worden hersteld.
2000 Orgelmaker Henk van Eeken neemt de corrosie van de koppen van de Vox Humana weg en corrigeert de aanspraak van de Trompet 8’.
2010 Orgelmaker Henk van Eeken vervangt de Fagot 16' voor een nieuw exemplaar. 
Bronnen & publicaties
-Eigen verzameld archief
-'De Orgelvriend', Jaargang 29, februari 1987, pag. 6-8
-* = ontleend aan website Oudshoornse kerk
-**= ontleend aan gegevens van Henk van de Bovenkamp (1936-2008), organist in Alphen aan den Rijn en omstreken welke bevriend was met Eltjo Bos (in de periode 1970-1988 de vaste bespeler van dit orgel) 

Dispositie 1783
Hoofdwerk (C-f3) Bovenwerk (C-f3) Pedaal
Bourdon 16' Roerfluit 8' Aangehangen
Prestant 8' Gemshoorn 4'
Holpijp 8 ' Quintfluit 3'
Octaaf 4' Prestant 2'
Quint 3' Flageolet 1'
Superoctaaf 2' Sesquialter II
Cornet V (disc) Carillon
Mixtuur III-IV (B/D)
Trompet 8' (B/D)

Dispositie 50-er /60-er jaren 20e eeuw **
Hoofdwerk (C-g3) Bovenwerk (C-f3) in zwelkast Pedaal
Bourdon 16' Holpijp 8' Aangehangen
Prestant 8' Gamba 8'
Octaaf 4' Voix Celeste 8'
Fluit 4' Nachthoorn 4'
Superoctaaf 2' Vox Humana 8'
Carillon
Cornet VI (disc)
Mixtuur III-IV (gedeeld?)
Trompet 8' (B/D)


Dispositie sinds 1976

Hoofdwerk (C-g3) Bovenwerk (C-f3) Pedaal (C-d1) Koppelingen
Bourdon 16' Roerfluit 8' Bourdon 16' Hoofdwerk-Bovenwerk
Prestant 8' Gemshoorn 4' Prestant 8' Pedaal-Hoofdwerk
Holpijp 8' Quintfluit 3' Octaaf 4'
Octaaf 4' Prestant 2' Fagot 16'
Quint 3' Sesquialter II
Superoctaaf 2' Vox Humana 8'
Flageolet 1' Tremulant (voor gehele orgel)
Cornet IV (disc)
Mixtuur III-IV (B/D)
Trompet 8' (B/D)


Pagina voor het laatst bijgewerkt: 9 mei 2023

Share by: